تشبیه به بازو (قرآن)تشبیه یاری جستن از دیگران، به بازو در سوره کهف و قصص آمده است. ۱ - تشبیه به بازوتشبیه یاری جستن از دیگران، به بازو در آیه ۵۱ سوره کهف آمده است: ما اشهدتهم خلق السماوات والارض ولا خلق انفسهم وما کنت متخذ المضلین عضدا « (من) آنان را نه در آفرینش آسمانها و زمین به شهادت طلبیدم و نه در آفرینش خودشان و من آن نیستم که گمراهگران را همکار خود بگیرم.» در آیه مذکور، تشبیه بلیغ به کار گرفته شده و چون مشبه و مشبه به در کلام ذکر شده، استعاره نیست. ۱.۱ - پندار غلط" ما ابلیس و فرزندانش را به هنگام آفرینش آسمانها و زمین، و حتی به هنگام آفرینش نوع خودشان، در صحنه حاضر نساختیم" (ما اشهدتهم خلق السماوات و الارض و لا خلق انفسهم). تا از آنها در آفرینش جهان کمک بگیریم یا از اسرار خلقت آگاه و مطلع شوند. بنا بر این کسی که هیچگونه دخالتی در آفرینش جهان و حتی نوع خود نداشته و از اسرار و رموز خلقت به هیچوجه آگاه نیست چگونه قابل ولایت یا پرستش است، و اصولا او چه قدرتی دارد، و چه نقشی می‌تواند داشته باشد، او موجودی است ضعیف و ناتوان و حتی ناآگاه از مسائل خویشتن، او چگونه می‌تواند دیگران را رهبری کند؟ و یا آنها را از مشکلات و گرفتاریها رهایی بخشد؟! و در پایان اضافه می‌کند: " من هرگز گمراه کنندگان را دستیار خود انتخاب نمی‌کنم" (و ما کنت متخذ المضلین عضدا). یعنی آفرینش بر پایه راستی و درستی و هدایت است، موجودی که برنامه اش اضلال و افساد است در اداره این نظام، جایی نمی‌تواند داشته باشد، چرا که او درست در جهت مخالف نظام آفرینش و هستی است، او خرابکار است و ویرانگر، نه مصلح و تکامل آفرین. ۲ - یاری برادرقال سنشد عضدک باخیک ونجعل لکما سلطانا فلا یصلون الیکما بآیاتنا انتما ومن اتبعکما الغالبون. «فرمود به زودی بازویت را به (وسیله) برادرت نیرومند خواهیم کرد و برای شما هر دو تسلطی قرار خواهیم داد که با (وجود) آیات ما به شما دست نخواهند یافت شما و هر که شما را پیروی کند چیره خواهید بود.» ۲.۱ - ماموریت بسیار بزرگاز آنجا که این ماموریت بسیار بزرگ و سنگین بود و موسی می‌خواست هرگز با شکست مواجه نشود این تقاضا را از خداوند بزرگ کرد. خداوند نیز دعوت او را اجابت کرد، و به او اطمینان کافی داد و فرمود: " ما بازوان تو را به وسیله برادرت ( هارون) محکم می‌کنیم" (قال سنشد عضدک باخیک). " و برای شما در تمام مراحل سلطه و برتری قرار می‌دهیم" (و نجعل لکما سلطانا). کاملا مطمئن باشید، " آنها هرگز به شما دست پیدا نمی‌کنند، و به برکت آیات به شما دست نمی‌یابند و بر شما پیروز نمی‌شوند" (فلا یصلون الیکما بآیاتنا). بلکه" شما و پیروانتان غالب و پیروزید" (انتما و من اتبعکما الغالبون). چه نوید بزرگی؟ و چه بشارت عظیمی؟ نوید و بشارتی که قلب موسی را گرم و عزم او را جزم و اراده او را محکم و آهنین ساخت که اثرات روشن آن را در فرازهای آینده از این داستان خواهیم دید (در زمینه این مباحث در جلد سیزدهم تفسیر نمونه، در سوره طه، و در جلد ششم در تفسیر سوره اعراف، و در جلد پانزدهم، در تفسیر سوره شعراء بحثهای دیگری آمده است.) ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۸، ص۱۱۲، برگرفته از مقاله «تشبیه به بازو». رده‌های این صفحه : تشبیهات و تمثیلات قرآنی | موضوعات قرآنی
|